متامسک (MetaMask)
بازار کیف‌پول‌های نرم‌افزاری ارز دیجیتال امروز صحنه رقابتی بی‌سابقه است؛ جایی که میلیاردها دلار سرمایه کاربران در گرو انتخاب درست ابزار ذخیره‌سازی قرار دارد. در میان این رقابت نفس‌گیر، سه نام بیش از همه در جهان مطرح شده‌اند: کیف پول نرم افزاری سیف‌پل در جایگاه نخست، کیف پول نرم افزاری تراست ولت در رتبه دوم و کیف پول نرم افزاری متامسک به‌عنوان سومین کیف‌پول نرم‌افزاری محبوب دنیا. هر یک از این سه غول، با امکانات و ویژگی‌های خاص خود میلیون‌ها کاربر را جذب کرده‌اند، در تاریخ تحولات بلاکچین، برخی ابزارها فراتر از یک نرم‌افزار ساده ظاهر شدند و به نماد یک عصر بدل گشتند. MetaMask بی‌تردید یکی از همین پدیده‌هاست؛ ابزاری که نه‌تنها مفهوم کیف‌پول دیجیتال را بازتعریف کرد، بلکه پلی میان کاربران و جهان تازه متولدشده وب۳ ساخت. از همان روزهای نخست ظهور اتریوم، متامسک توانست با ترکیب نوآوری، سادگی و کارکردی بی‌بدیل، میلیون‌ها نفر را به تجربه‌ای مستقیم از قراردادهای هوشمند و برنامه‌های غیرمتمرکز پیوند دهد.
از مرورگر تا بلاکچین؛ داستان صعود متامسک به جمع برترین کیف‌پول‌های دیجیتال
امروز، متامسک جایگاه خود را به‌عنوان سومین کیف‌پول نرم‌افزاری برتر جهان تثبیت کرده است. جایگاهی که حاصل سال‌ها اعتماد جامعه، توسعه مداوم و نقشی است که این ابزار در شکل‌گیری اکوسیستم بلاکچین ایفا کرده. ایران سیف‌پل در ادامه مسیر معرفی معتبرترین کیف‌پول‌های دیجیتال، پیش‌تر به بررسی سیف پل SafePal و تراست ولت Trust Wallet پرداخته و اکنون با نگاهی ژرف، به روایت تاریخچه، ویژگی‌ها و اهمیت کیف پول نرم افزاری متامسک می‌پردازد؛ روایتی که نه صرفاً معرفی یک نرم‌افزار، بلکه بازخوانی بخشی از تاریخ فناوری غیرمتمرکز است.
MetaMask یکی از محبوب‌ترین و شناخته‌شده‌ترین کیف پول‌های نرم‌افزاری دنیاست. این کیف پول به‌ویژه در اکوسیستم اتریوم و برنامه‌های غیرمتمرکز (DApps) نقش کلیدی ایفا می‌کند و میلیون‌ها کاربر فعال در سراسر دنیا دارد، برای بسیاری از کاربران، اولین تجربه ورود به دنیای DeFi مالی غیرمتمرکز، NFTها و حتی کار با قراردادهای هوشمند، از طریق متامسک رقم خورده است. به همین دلیل، این کیف پول نه‌تنها یک ابزار نگهداری رمزارز، بلکه یک «دروازه ورود به دنیای بلاکچین» به حساب می‌آید.
کیف پول MetaMask چیست؟ (تاریخچه و داستان شکل‌گیری)
MetaMask یک کیف پول نرم‌افزاری متن‌باز است که برای ذخیره، ارسال و دریافت رمزارزها و همچنین اتصال به اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز طراحی شده است. این کیف پول اولین بار در سال ۲۰۱۶ توسط شرکت ConsenSys معرفی شد.
کمپانی ConsenSys،سازنده متامسک
شرکت ConsenSys یکی از شناخته‌شده‌ترین نام‌ها در دنیای بلاکچین و به‌ویژه اکوسیستم اتریوم است. این شرکت در سال ۲۰۱۴ توسط جوزف لوبین (Joseph Lubin)، یکی از هم‌بنیان‌گذاران اتریوم، پایه‌گذاری شد. لوبین که تجربه‌ای عمیق در حوزه فناوری و سرمایه‌گذاری داشت، با راه‌اندازی ConsenSys تلاش کرد زیرساخت‌ها و ابزارهایی را فراهم کند که به توسعه‌دهندگان و کاربران اجازه دهد به‌سادگی به دنیای غیرمتمرکز دسترسی پیدا کنند. در واقع، ConsenSys در ابتدا به‌عنوان یک «کارخانه نرم‌افزاری بلاکچین» شناخته می‌شد که هدفش ساخت محصولات و خدمات متنوع بر بستر اتریوم بود.
از همان سال‌های نخست، این شرکت پروژه‌های متعددی را آغاز کرد و به مرور زمان شکل سازمانی گسترده‌تری به خود گرفت. در سال ۲۰۲۰، بخشی از پروژه‌ها و دارایی‌ها به یک ساختار رسمی‌تر تحت عنوان ConsenSys Software Inc. منتقل شد تا تمرکز بیشتری بر توسعه محصولات کلیدی داشته باشد. در میان این محصولات، نام MetaMask بیش از همه درخشید و به پرچمدار ConsenSys تبدیل شد. این کیف پول غیرحضانتی که ابتدا به‌عنوان یک افزونه مرورگر عرضه شد، امروز در قالب اپلیکیشن موبایل هم در دسترس است و با بیش از صد میلیون کاربر فعال، به یکی از اصلی‌ترین درگاه‌های ورود کاربران به دنیای Web3 و اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز بدل شده است.
البته متامسک تنها محصول ConsenSys نیست. این شرکت مجموعه‌ای کامل از ابزارها و خدمات را ارائه می‌دهد که به زیرساخت‌های حیاتی اتریوم و دیگر شبکه‌ها تبدیل شده‌اند. Infura یکی از مهم‌ترین این ابزارهاست که دسترسی آسان و پایدار به نودهای اتریوم را برای توسعه‌دهندگان فراهم می‌کند و روزانه میلیاردها درخواست را پردازش می‌نماید. در کنار آن، محصولاتی مانند Truffle برای توسعه قراردادهای هوشمند، Diligence برای بررسی امنیتی و ممیزی کدها، Quorum برای ایجاد شبکه‌های بلاکچین سازمانی، و پروژه مقیاس‌پذیری Linea که یک شبکه لایه دوم مبتنی بر zkEVM است، جایگاه ConsenSys را به‌عنوان یکی از مهم‌ترین بازیگران زیرساختی در بلاکچین تثبیت کرده‌اند.
از نظر مالی نیز ConsenSys مسیر پررنگی را پیموده است. این شرکت در گذشته موفق به جذب سرمایه‌های هنگفتی شده؛ در نوامبر ۲۰۲۱ توانست با جذب ۲۰۰ میلیون دلار سرمایه، به ارزش‌گذاری ۳.۲ میلیارد دلاری برسد و تنها چند ماه بعد در مارس ۲۰۲۲ طی دور سرمایه‌گذاری سری D مبلغ ۴۵۰ میلیون دلار دیگر جذب کرد که ارزش آن را به بیش از ۷ میلیارد دلار رساند. چنین رشدی نشان‌دهنده اعتماد سرمایه‌گذاران بزرگ جهانی به آینده ConsenSys و جایگاه کلیدی آن در توسعه Web3 است. طبق برخی برآوردها، درآمد سالانه این شرکت بیش از ۲۰۰ میلیون دلار تخمین زده می‌شود.
با وجود این موفقیت‌ها، مسیر ConsenSys خالی از چالش نبوده است. در سال‌های اخیر اختلافات داخلی بین برخی سهامداران و کارمندان سابق با مدیریت جوزف لوبین بر سر انتقال دارایی‌ها و ساختار جدید شرکت به دادگاه کشیده شد. همچنین، این شرکت بارها درگیر پرونده‌های حقوقی با نهادهای قانون‌گذاری آمریکا شده است. یکی از مهم‌ترین این پرونده‌ها به سال ۲۰۲۴ بازمی‌گردد، زمانی که کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا (SEC) ادعا کرد برخی خدمات مرتبط با MetaMask Staking مصداق عرضه اوراق بهادار هستند. ConsenSys برای دفاع از جایگاه خود شکایتی علیه SEC مطرح کرد و این کشمکش همچنان ادامه دارد.
با این همه، ConsenSys همچنان به‌عنوان یکی از پیشگامان اصلی فناوری بلاکچین و اکوسیستم اتریوم شناخته می‌شود. فلسفه این شرکت همیشه حول محور توانمندسازی کاربران و توسعه‌دهندگان برای ورود به اقتصاد غیرمتمرکز بوده است. ترکیب محصولات محبوبی مانند متامسک با زیرساخت‌های قدرتمندی همچون Infura و راهکارهای سازمانی Quorum نشان می‌دهد که ConsenSys نه تنها به کاربران خرد بلکه به شرکت‌ها و نهادهای بزرگ نیز خدمات‌رسانی می‌کند. همین گستردگی فعالیت، این شرکت را به یک بازیگر بی‌بدیل در عرصه Web3 تبدیل کرده است.
در نهایت می‌توان گفت که ConsenSys شرکتی است که از دل اتریوم زاده شد و با نوآوری‌های خود توانست مسیر رشد این اکوسیستم را هموار کند. چه در سطح کاربران عادی که از متامسک برای مدیریت دارایی‌های دیجیتال خود استفاده می‌کنند، و چه در سطح توسعه‌دهندگانی که با ابزارهای ConsenSys اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز می‌سازند، رد پای این شرکت همه‌جا دیده می‌شود. آینده ConsenSys همچنان به شدت به تحولات اتریوم و دنیای بلاکچین گره خورده است، اما جایگاه آن به‌عنوان موتور محرک Web3 غیرقابل انکار است.
تولد MetaMask
در سال‌های ابتدایی شکل‌گیری اتریوم، دنیای قراردادهای هوشمند و اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز هنوز بسیار خام و پیچیده بود. کاربران علاقه‌مند به استفاده از این فناوری، برای انجام کوچک‌ترین تراکنش یا تعامل با یک DApp، مجبور بودند به‌طور مستقیم با کلاینت‌های اتریوم یا ابزارهای خط فرمان کار کنند؛ فرآیندی که نه تنها برای افراد غیرتکنیکی دشوار بود، بلکه حتی برای توسعه‌دهندگان نیز تجربه‌ای سنگین و زمان‌بر به حساب می‌آمد. در این فضای پر از مانع، یک خلأ بزرگ وجود داشت: ابزاری ساده، کاربرپسند و در دسترس که بتواند نقش «دروازه ورود به Web3» را ایفا کند.
این‌جا بود که ConsenSys وارد عمل شد. تیمی از توسعه‌دهندگان این شرکت تصمیم گرفتند محصولی خلق کنند که همزمان دو نیاز اساسی را برآورده سازد: یک کیف پول امن برای نگهداری دارایی‌های دیجیتال و ابزاری برای اتصال مستقیم مرورگرها به شبکه اتریوم و قراردادهای هوشمند. ایده تبدیل یک مرورگر معمولی به پلی میان کاربران و بلاکچین، در آن زمان یک نوآوری بزرگ محسوب می‌شد.
در سال ۲۰۱۶، این تلاش‌ها به ثمر نشست و MetaMask به‌عنوان یک افزونه مرورگر معرفی شد. نسخه اولیه به کاربران امکان می‌داد کلیدهای خصوصی خود را مدیریت کنند، اتر ارسال و دریافت نمایند و بدون نیاز به نرم‌افزارهای پیچیده، تنها با چند کلیک ساده به اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز متصل شوند. متامسک خیلی زود توجه جامعه توسعه‌دهندگان و کاربران را جلب کرد، زیرا نه‌تنها مشکل دسترسی به بلاکچین را حل کرده بود، بلکه تجربه کاربری جدیدی ایجاد می‌کرد که تا آن زمان مشابهی نداشت.
راه‌اندازی متامسک نقطه عطفی در تاریخ وب غیرمتمرکز بود. این محصول به‌سرعت از یک ابزار آزمایشی به پرکاربردترین کیف پول اتریوم و دروازه اصلی ورود میلیون‌ها نفر به دنیای Web3 تبدیل شد. تولد متامسک را می‌توان یکی از مهم‌ترین لحظات در تکامل بلاکچین دانست؛ لحظه‌ای که بلاکچین از محیطی تخصصی و محدود، به تجربه‌ای عمومی و گسترده برای همه کاربران اینترنت تبدیل شد.
اتفاقات مهم در تاریخ متامسک
• ۲۰۱۶: معرفی نسخه اولیه متامسک به‌صورت افزونه مرورگر کروم. استقبال اولیه خوب بود، چون برای اولین بار کاربران می‌توانستند بدون نیاز به اجرای یک نود کامل اتریوم، مستقیماً با DApps کار کنند.
• ۲۰۱۷: با اوج‌گیری اتریوم و عرضه‌های اولیه کوین (ICOها)، استفاده از متامسک به‌شدت افزایش یافت. بسیاری از کاربران تازه‌وارد از طریق متامسک در ICOها شرکت کردند.
• ۲۰۱۸: متامسک به بیش از ۱.۳ میلیون کاربر فعال ماهانه رسید. در این سال، نسخه فایرفاکس و مرورگر Brave هم معرفی شد.
• ۲۰۱۹: معرفی نسخه بتای موبایل (iOS و Android) باعث شد متامسک فراتر از مرورگر برود.
• ۲۰۲۰: با انفجار حوزه دیفای (DeFi Summer)، متامسک به یکی از پرکاربردترین کیف پول‌های دنیا تبدیل شد. تنها در همین سال تعداد کاربران فعال آن بیش از ۵ برابر رشد کرد.
• ۲۰۲۱: تعداد کاربران فعال ماهانه متامسک از ۱۰ میلیون نفر عبور کرد. همچنین در همین سال ویژگی مهمی به نام MetaMask Swaps معرفی شد که امکان تبادل توکن‌ها داخل کیف پول را فراهم می‌کرد.
• ۲۰۲۲ تا امروز: تیم متامسک تمرکز زیادی روی امنیت و افزودن ویژگی‌های جدید گذاشته است. یکی از مهم‌ترین برنامه‌های آن‌ها توسعه قابلیتی به نام Snaps است که به توسعه‌دهندگان اجازه می‌دهد افزونه‌های شخصی‌سازی‌شده برای متامسک بسازند.
رشد متامسک
جالب است بدانید که در سال‌های ابتدایی، توسعه‌دهندگان متامسک فکر نمی‌کردند این پروژه تا این حد بزرگ شود. اما با رشد انفجاری اتریوم و بعداً NFTها، متامسک به یکی از ابزارهای حیاتی اکوسیستم تبدیل شد. به‌طوری که امروزه بسیاری از پروژه‌های بلاکچینی، حتی قبل از طراحی نسخه موبایل یا دسکتاپ، ابتدا به فکر سازگاری با متامسک می‌افتند.
متامسک از یک افزونه ساده مرورگر تبدیل به پلی شد که میلیون‌ها کاربر را به دنیای وب ۳.۰ وصل می‌کند. امروز کمتر کسی را در فضای کریپتو می‌توان یافت که نام متامسک را نشنیده باشد.
ویژگی‌ها و قابلیت‌های اصلی MetaMask
MetaMask تنها یک کیف پول ساده نیست، بلکه مجموعه‌ای از ابزارها و قابلیت‌هاست که آن را به یکی از مهم‌ترین پل‌های ورود به دنیای بلاکچین تبدیل کرده. در ادامه مهم‌ترین ویژگی‌ها را بررسی می‌کنیم:
۱. پشتیبانی از بلاکچین اتریوم و EVM
• در ابتدا متامسک فقط از شبکه اصلی اتریوم (Ethereum Mainnet) پشتیبانی می‌کرد.
• اما بعدها قابلیت افزودن شبکه‌های سازگار با ماشین مجازی اتریوم (EVM) مثل Binance Smart Chain، Polygon، Avalanche و Arbitrum به آن اضافه شد.
• همین ویژگی باعث شد متامسک عملاً تبدیل به یک کیف پول چندزنجیره‌ای شود.
۲. ذخیره، ارسال و دریافت رمزارزها
• متامسک امکان نگهداری و مدیریت تمام توکن‌های ERC-20 (توکن‌های مبتنی بر اتریوم) و ERC-721/1155 (NFTها) را دارد.
• کاربران به راحتی می‌توانند آدرس خود را کپی کرده و توکن دریافت کنند یا با چند کلیک دارایی‌هایشان را انتقال دهند.
۳. تعامل با اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز (DApps)
• یکی از بزرگ‌ترین نقاط قوت متامسک، اتصال ساده به DAppهاست.
• با یک کلیک، می‌توان به صرافی‌های غیرمتمرکز (DEX) مثل Uniswap، پلتفرم‌های وام‌دهی مثل Aave یا حتی بازی‌های بلاکچینی مثل Axie Infinity وصل شد.
• در واقع، متامسک دروازه ورود به دنیای وب ۳.۰ است.
۴. پشتیبانی از NFTها
• با رشد بازار NFT در سال‌های ۲۰۲۰ و ۲۰۲۱، متامسک به کیف پول اصلی هنرمندان و کلکسیونرها تبدیل شد.
• کاربران می‌توانند NFTهای خود را مستقیماً در کیف پول مشاهده و مدیریت کنند یا به مارکت‌پلیس‌هایی مثل OpenSea متصل شوند.
۵. MetaMask Swaps
• در سال ۲۰۲۰، ویژگی Swaps معرفی شد که به کاربران امکان تبادل توکن‌ها را بدون نیاز به خروج از کیف پول می‌دهد.
• این قابلیت از چندین صرافی غیرمتمرکز به‌طور همزمان قیمت‌ها را بررسی کرده و بهترین نرخ را پیشنهاد می‌دهد.
۶. متن‌باز بودن (Open Source)
• یکی از دلایل اعتماد جامعه به متامسک، متن‌باز بودن آن است.
• توسعه‌دهندگان می‌توانند کد آن را بررسی کنند و مطمئن شوند که خبری از کدهای مخفی یا مخرب در آن نیست.
۷. چند حساب کاربری در یک کیف پول
• کاربران می‌توانند در یک اپلیکیشن چندین حساب (Address) داشته باشند و برای اهداف مختلف از آن‌ها استفاده کنند.
• این قابلیت مخصوصاً برای توسعه‌دهندگان و معامله‌گران حرفه‌ای کاربردی است.
۸. قابلیت اتصال به کیف پول‌های سخت‌افزاری
متامسک تنها به‌عنوان یک کیف پول نرم‌افزاری شناخته نمی‌شود، بلکه با فراهم کردن امکان اتصال به کیف پول‌های سخت‌افزاری مانند Ledger و Trezor سطحی از امنیت و انعطاف‌پذیری را برای کاربران به همراه دارد که کمتر در سایر کیف پول‌ها دیده می‌شود. در این حالت، کلیدهای خصوصی به‌هیچ‌وجه در محیط مرورگر یا موبایل ذخیره نمی‌شوند و همیشه داخل تراشه امن دستگاه سخت‌افزاری باقی می‌مانند. وقتی کاربر بخواهد تراکنشی انجام دهد، متامسک داده تراکنش را به کیف پول سخت‌افزاری ارسال می‌کند و امضا تنها پس از تأیید فیزیکی توسط کاربر روی دستگاه انجام می‌شود. نتیجه امضا دوباره به متامسک بازگردانده می‌شود تا تراکنش در شبکه بلاکچین ثبت گردد، بدون آنکه کلید خصوصی حتی یک لحظه محیط امن سخت‌افزار را ترک کند. این مکانیزم دو مزیت مهم دارد: نخست آنکه امنیت دارایی‌ها به‌طور چشمگیری افزایش پیدا می‌کند و حتی اگر مرورگر یا سیستم کاربر آلوده به بدافزار باشد، مهاجم به کلیدها دسترسی نخواهد داشت. دوم آنکه کاربران همچنان از رابط کاربری ساده و امکانات گسترده متامسک برای مدیریت دارایی‌ها و اتصال به اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز بهره‌مند می‌شوند. به این ترتیب، ترکیب متامسک با کیف پول‌های سخت‌افزاری هم برای کاربران تازه‌کار و هم برای سرمایه‌گذاران کلان و سازمان‌ها به راهکاری مطمئن و حرفه‌ای تبدیل شده و این ویژگی یکی از نقاط تمایز کلیدی متامسک در اکوسیستم کیف پول‌های دیجیتال به شمار می‌رود.
اگرچه قابلیت اتصال متامسک به کیف پول‌های سخت‌افزاری مثل Ledger و Trezor یک تحول بزرگ در زمان خودش بود و توانست امنیت کار با این کیف پول نرم‌افزاری را به‌طور چشمگیری افزایش دهد، اما با ورود نسل جدید کیف پول‌های سخت‌افزاری، این قابلیت دیگر چندان برجسته دیده نشد. امروزه محصولاتی مانند کیف پول سخت افزاری اس وان سیف پل SafePal S1 و کیف پول سخت افزاری اس وان پرو سیف پل SafePal S1 Pro که به نرم‌افزار رسمی SafePal App مجهز هستند، تمام کارکردهایی را که متامسک ارائه می‌دهد با سرعت بیشتر، امنیت بالاتر، تجربه کاربری روان‌تر و امکانات گسترده‌تر در اختیار کاربران قرار می‌دهند. در واقع، هرچند متامسک با اضافه کردن امکان اتصال به کیف پول سخت‌افزاری گامی مهم در ارتقای امنیت برداشت، اما برند سیف‌پل این مسیر را به سطحی فراتر رسانده و ترکیب بی‌نقصی از سخت‌افزار و نرم‌افزار اختصاصی را عرضه کرده است. به همین دلیل، آنچه زمانی یکی از بزرگ‌ترین نقاط قوت متامسک محسوب می‌شد، امروز در سایه محصولات پیشرفته سیف‌پل کمتر به چشم می‌آید.
در ایران نیز کاربران برای بهره‌مندی از این سطح امنیت و امکانات نیازی به نگرانی بابت اصالت یا خدمات پس از فروش ندارند، چراکه ایران سیف‌پل به عنوان نماینده رسمی و انحصاری کمپانی SafePal در ایران و کویت فعالیت می‌کند. این مجموعه نه‌تنها محصولات اصلی و اورجینال مانند SafePal S1، SafePal S1 Pro و سایر تجهیزات امنیتی سیف‌پل را عرضه می‌کند، بلکه خدمات آموزشی، مشاوره‌ای و پشتیبانی تخصصی را نیز در اختیار کاربران قرار می‌دهد. ایران سیف‌پل با تمرکز بر امنیت دارایی‌های دیجیتال، تلاش می‌کند کاربران ایرانی را با جدیدترین راهکارهای ذخیره‌سازی و مدیریت ارزهای دیجیتال آشنا کرده و تجربه‌ای مطمئن و حرفه‌ای برای ورود به دنیای بلاکچین فراهم کند. به این ترتیب، خرید کیف پول سخت‌افزاری سیف‌پل از طریق نمایندگی رسمی در ایران، بهترین و مطمئن‌ترین راه برای حفاظت از سرمایه‌های دیجیتال و بهره‌مندی از تمامی قابلیت‌های نسل جدید این برند پیشرو به شمار می‌رود.
۹. امنیت و کنترل کامل کاربر
• کلید خصوصی و عبارت بازیابی فقط نزد کاربر ذخیره می‌شود و هیچ‌وقت روی سرورهای متامسک قرار نمی‌گیرد.
• این یعنی کنترل کامل دارایی‌ها در دست کاربر است (البته با مسئولیت امنیتی بالا).
نسخه‌های مختلف MetaMask
در طول سال‌ها، متامسک مسیر جالبی را طی کرده و از یک افزونه ساده مرورگر به یک اپلیکیشن کامل موبایلی تبدیل شده. بیایید نسخه‌های مختلف آن را مرور کنیم:
۱. افزونه مرورگر (Browser Extension)
• اولین نسخه متامسک در ۲۰۱۶ به‌صورت افزونه مرورگر کروم عرضه شد.
• بعدها نسخه‌های Firefox، Brave و Microsoft Edge هم اضافه شدند.
• این نسخه هنوز هم محبوب‌ترین شکل استفاده از متامسک است، چون تعامل با DAppها در دسکتاپ ساده‌تر است.
۲. اپلیکیشن موبایل (iOS و Android)
• در ۲۰۱۹ نسخه آزمایشی موبایل معرفی شد و در ۲۰۲۰ به‌طور رسمی در دسترس قرار گرفت.
• اپلیکیشن موبایل امکانات کاملی مشابه نسخه مرورگر دارد، با این تفاوت که استفاده از آن برای کاربرانی که بیشتر با گوشی کار می‌کنند، راحت‌تر است.
• همچنین امکان اسکن QR Code برای اتصال به DAppها فراهم شده که تجربه کاربری را بهتر می‌کند.
۳. نسخه‌های آزمایشی و توسعه‌ای
• تیم متامسک مرتباً نسخه‌های آزمایشی (Beta) عرضه می‌کند تا توسعه‌دهندگان بتوانند ویژگی‌های جدید مثل Snaps را تست کنند.
• Snaps قرار است متامسک را به یک پلتفرم کاملاً قابل توسعه تبدیل کند؛ جایی که توسعه‌دهندگان افزونه‌های خود را روی آن نصب کنند (مثلاً پشتیبانی از بلاکچین‌های جدید یا ابزارهای امنیتی خاص).
۴. مقایسه نسخه‌ها
• نسخه مرورگر: بهترین انتخاب برای کار با DAppها و قراردادهای هوشمند روی دسکتاپ.
• نسخه موبایل: راحتی دسترسی در هر مکان + اسکن QR.
• اتصال با کیف پول سخت‌افزاری: بهترین گزینه برای کسانی که امنیت را در اولویت قرار می‌دهند.
چک‌لیست نجات، در بحران
• آیا شبکه درست است؟ (بسیاری از «گم‌شدن» توکن‌ها به‌خاطر شبکه اشتباه در نمایش است.)
• آیا Contract Address درست اضافه شده؟
• آیا حسابِ درست را انتخاب کرده‌ای (SRP اصلی یا حساب Import شده)؟
• اگر دستگاه گم شد/خراب شد: با SRP روی دستگاه جدید Restore کن؛ اگر حساب‌های Import هم داشتی، Private Keyهایشان را جداگانه وارد کن.
نکات کلیدی
• شبکه‌ها را فقط با اطلاعات رسمی اضافه کن؛ ارز بومی هر شبکه برای پرداخت کارمزد لازم است.
• توکن‌ها را با Contract Address معتبر اضافه کن و مجوزهای خرج‌کرد را دوره‌ای بررسی/لغو کن.
• هنگام اتصال به DAppها، تفاوت امضا و تراکنش را بدان و گس را آگاهانه تنظیم کن.
• برای امنیت حداکثری، متامسک را به Ledger/Trezor متصل کن تا امضاها روی دستگاه امن انجام شود.
• SRP = کلیدِ کل کیف پول؛ بکاپ آفلاین، منظم و چندنقطه‌ای داشته باش. حساب‌های Import را جداگانه بکاپ کن.
مزایا، نقاط قوت و معایب کیف پول متامسک MetaMask
مزایا و نقاط قوت MetaMask
۱. رایگان و متن‌باز بودن (Open Source & Free)
• متامسک یک پروژه متن‌باز است؛ یعنی کد آن در دسترس عموم قرار دارد و توسعه‌دهندگان سراسر جهان می‌توانند آن را بررسی یا بهبود دهند.
• استفاده از آن کاملاً رایگان است و هیچ هزینه‌ای بابت دانلود یا ساخت کیف پول دریافت نمی‌شود.
• متن‌باز بودن باعث شفافیت می‌شود؛ چون هر فردی می‌تواند مطمئن شود که هیچ درِ پشتی (Backdoor) یا کدی مخفی برای سرقت دارایی‌ها وجود ندارد.
۲. محبوبیت و پشتیبانی گسترده
• MetaMask از سال ۲۰۱۶ تا امروز به پرکاربردترین کیف پول اتریوم و EVM تبدیل شده است.
• تقریباً تمام صرافی‌های غیرمتمرکز (DEX)، پلتفرم‌های DeFi و بازی‌های بلاکچینی (GameFi/NFT) با متامسک سازگار هستند.
• به‌عنوان یک کیف پول استاندارد، بسیاری از وب‌سایت‌ها و پروژه‌ها به‌طور پیش‌فرض گزینه‌ی اتصال از طریق MetaMask را ارائه می‌دهند.
• همین محبوبیت باعث شده که مستندات، آموزش‌ها و انجمن‌های پشتیبانی فراوانی برای آن وجود داشته باشد.
۳. رابط کاربری ساده و کاربرپسند
• برخلاف بسیاری از کیف پول‌های دیگر، متامسک برای کاربران تازه‌کار طراحی ساده‌ای دارد و در عین حال برای حرفه‌ای‌ها نیز ابزارهای پیشرفته ارائه می‌دهد.
• در نسخه موبایل، مرورگر داخلی DAppها تجربه کاربری را آسان‌تر می‌کند.
• حتی اضافه کردن شبکه‌ها یا مدیریت توکن‌ها با چند کلیک ساده انجام می‌شود.
۴. انعطاف‌پذیری بالا و قابلیت اتصال به شبکه‌های مختلف
• اگرچه به‌صورت پیش‌فرض فقط از شبکه اتریوم پشتیبانی می‌کند، اما کاربران می‌توانند تقریباً تمام شبکه‌های سازگار با EVM مثل BNB Chain، Polygon، Avalanche و Arbitrum را اضافه کنند.
• این قابلیت باعث می‌شود متامسک تنها یک کیف پول اتریوم نباشد، بلکه به یک مرکز چندزنجیره‌ای (Multi-Chain Hub) تبدیل شود.
۵. امکان اتصال به کیف پول‌های سخت‌افزاری
• برای کسانی که امنیت بالاتری می‌خواهند، MetaMask امکان اتصال به کیف پول‌های سخت‌افزاری مانند Ledger و Trezor را فراهم می‌کند.
• این ترکیب باعث می‌شود راحتی کار یک کیف پول نرم‌افزاری با امنیت سطح بالای سخت‌افزاری همراه شود.
۶. پشتیبانی از وب ۳ (Web3) و قراردادهای هوشمند
• متامسک فقط یک کیف پول نیست؛ بلکه یک درگاه ورود به دنیای وب ۳ است.
• از طریق آن می‌توان به انواع قراردادهای هوشمند، اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز، پلتفرم‌های وام‌دهی و صرافی‌ها دسترسی داشت.
معایب و محدودیت‌های MetaMask
۱. نرم‌افزاری بودن و ریسک هک
• چون MetaMask یک کیف پول Hot Wallet است، همیشه به اینترنت متصل است و در نتیجه در معرض حملات سایبری (فیشینگ، بدافزار، ویروس، بدافزار مرورگر و …) قرار دارد.
• اگر عبارت بازیابی یا کلید خصوصی در اختیار فرد دیگری قرار گیرد، دارایی‌ها بدون امکان بازگشت از دست می‌روند.
۲. عدم پشتیبانی از همه بلاکچین‌ها به‌صورت پیش‌فرض
• متامسک تنها از بلاکچین‌های سازگار با EVM پشتیبانی می‌کند.
• بلاکچین‌هایی مانند Solana، Cardano یا Bitcoin به‌طور مستقیم در متامسک قابل استفاده نیستند.
• برای این شبکه‌ها باید از کیف پول‌های اختصاصی یا راه‌حل‌های واسط استفاده کرد.
۳. نیاز به مدیریت دستی کارمزدها (Gas Fee)
• در تراکنش‌های اتریوم یا شبکه‌های مشابه، کاربران باید Gas Fee را مدیریت کنند.
• کاربران تازه‌کار ممکن است با انتخاب نادرست کارمزد، یا هزینه بسیار بالا پرداخت کنند یا تراکنش‌شان در صف بماند و تأیید نشود.
• هرچند متامسک گزینه‌های خودکار هم دارد، اما باز هم مدیریت کارمزد یکی از چالش‌های همیشگی کاربران است.
۴. وابستگی زیاد به مرورگر و افزونه‌ها
• در نسخه دسکتاپ، متامسک به‌عنوان افزونه مرورگر اجرا می‌شود.
• این موضوع باعث می‌شود امنیت آن تا حدی وابسته به امنیت مرورگر باشد. اگر مرورگر یا افزونه آلوده باشد، ریسک دسترسی غیرمجاز بالا می‌رود.
۵. نیاز به دانش فنی بیشتر برای استفاده از امکانات پیشرفته
• اضافه کردن شبکه‌ها، تغییر RPC یا مدیریت قراردادهای هوشمند برای کاربران تازه‌کار کمی گیج‌کننده است.
• به همین دلیل، افراد مبتدی اگر آموزش نبینند ممکن است اشتباهاتی انجام دهند (مثلاً انتقال توکن به شبکه‌ی اشتباه).
مشکلات رایج کاربران و سوالات متداول درباره MetaMask
MetaMask یک کیف پول قدرتمند اما نرم‌افزاری است که مثل هر ابزار دیجیتال می‌تواند مشکلاتی ایجاد کند. خوشبختانه بیشتر مشکلات کاربران (مثل خطای شبکه، نمایش ندادن توکن‌ها یا بازیابی حساب) راه‌حل‌های مشخص دارند. همچنین پرسش‌های پرتکرار نشان می‌دهد بسیاری از کاربران تازه‌کار درباره رایگان بودن، نگهداری بیت‌کوین یا نحوه محاسبه کارمزد کنجکاو هستند.
مشکلات رایج و راهکارها
۱. خطا در اتصال به شبکه (RPC Error / Network Issue)
• مشکل: کاربران گاهی با پیام‌هایی مثل “Could not connect to the blockchain” یا “RPC error” مواجه می‌شوند. این خطا معمولاً به دلیل اختلال در آدرس‌های RPC یا مشکل موقت شبکه است.
• راهکار:
1. بررسی کنید اینترنت پایدار باشد.
2. در تنظیمات شبکه، RPC دیگری را جایگزین کنید (مثلاً برای BNB Chain می‌توان RPCهای مختلفی از وب‌سایت chainlist.org استفاده کرد).
3. یک‌بار کیف پول را Lock کرده و دوباره وارد شوید.
4. در صورت تداوم، شبکه را حذف و دوباره اضافه کنید.
۲. مشکل در نمایش توکن‌ها
• مشکل: گاهی توکن‌های خریداری‌شده یا واریزی‌ها در لیست دارایی‌های متامسک نمایش داده نمی‌شوند.
• راهکار:
1. مطمئن شوید در شبکه درست قرار دارید (مثلاً توکنی روی Polygon باشد ولی شما در Ethereum Mainnet باشید).
2. آدرس قرارداد (Contract Address) توکن را از منابع معتبر مثل CoinGecko یا Etherscan کپی کرده و به‌صورت دستی در بخش Import Token اضافه کنید.
3. اگر بعد از Import هم دیده نشد، تراکنش را در بلاک‌اکسپلورر بررسی کنید تا مطمئن شوید انتقال انجام شده است.
۳. بازیابی حساب گم‌شده
• مشکل: کاربر به دلیل پاک شدن مرورگر، ریست گوشی یا فراموش کردن رمز ورود، دسترسی به حساب خود را از دست می‌دهد.
• راهکار:
1. تنها راه بازیابی حساب، داشتن عبارت بازیابی (Seed Phrase) است.
2. در صورت وارد کردن عبارت در کیف پول جدید، تمام حساب‌ها و دارایی‌ها بازیابی می‌شوند.
3. اگر Seed Phrase یا کلید خصوصی از بین رفته باشد، هیچ راه دیگری برای بازیابی وجود ندارد. (این یکی از تفاوت‌های اصلی سیستم غیرمتمرکز با بانک‌هاست).
سوالات متداول درباره MetaMask
۱. آیا متامسک رایگان است؟
بله ✅
دانلود و استفاده از MetaMask کاملاً رایگان است. تنها هزینه‌ای که کاربران پرداخت می‌کنند مربوط به کارمزد تراکنش‌ها (Gas Fee) در بلاکچین است که به شبکه پرداخت می‌شود، نه به متامسک.
۲. آیا می‌توان با متامسک بیت‌کوین نگهداری کرد؟
خیر ❌
MetaMask فقط از بلاکچین‌های سازگار با EVM مثل Ethereum، BNB Chain، Polygon و …پشتیبانی می‌کند.
• برای بیت‌کوین، باید از کیف پول‌های اختصاصی مثل سیف پل، الکتروم(Electrum ) یاBlueWallet استفاده کرد.
• البته توکن‌های نماینده بیت‌کوین مثل WBTC روی شبکه اتریوم یا BTCB روی BNB Chain در متامسک قابل ذخیره‌سازی هستند، اما این‌ها خود بیت‌کوین واقعی نیستند بلکه نسخه‌های توکنیزه‌شده‌اند.
۳. کارمزد تراکنش‌ها در متامسک چگونه محاسبه می‌شود؟
• کارمزد تراکنش‌ها یا Gas Fee در واقع هزینه‌ای است که به ماینرها/ولیدیتورها برای تأیید تراکنش پرداخت می‌کنید.
• متامسک به‌صورت پیش‌فرض چند حالت مختلف ارائه می‌دهد:
Low: کارمزد پایین، سرعت تأیید کمتر
Market / Medium: کارمزد متعادل، سرعت متوسط
Aggressive / High: کارمزد بیشتر، تأیید سریع‌تر
• کاربران حرفه‌ای می‌توانند کارمزد را به‌صورت دستی تنظیم کنند.
• نکته مهم: Gas Fee به شبکه بلاکچین پرداخت می‌شود، نه به تیم متامسک.
آینده MetaMask، نقشه راه و جمع‌بندی
۱. بهبودهای امنیتی
• تیم ConsenSys به‌خوبی آگاه است که بزرگ‌ترین نگرانی کاربران، امنیت دارایی‌ها در یک Hot Wallet است.
• به همین دلیل در نسخه‌های آینده، متامسک روی موارد زیر تمرکز دارد:
o امنیت چندلایه: اضافه شدن روش‌های ورود بیومتریک پیشرفته‌تر (Face ID، اثر انگشت، احراز هویت چندعاملی).
o مدیریت پیشرفته Seed Phrase: تلاش برای معرفی روش‌های نوآورانه مثل social recovery یا multi-party computation (MPC) برای کاهش ریسک گم‌شدن عبارت بازیابی.
o حفاظت در برابر فیشینگ: ارتقای هشدارها هنگام اتصال به DAppهای مشکوک یا آدرس‌های جعلی.
۲. توسعه ویژگی‌های جدید (MetaMask Snaps)
• یکی از هیجان‌انگیزترین برنامه‌های آینده متامسک، قابلیت Snaps است.
• Snaps در واقع افزونه‌هایی هستند که توسط توسعه‌دهندگان شخص ثالث ساخته می‌شوند و قابلیت‌های جدیدی به کیف پول اضافه می‌کنند.
• نمونه‌هایی از Snaps:
o پشتیبانی از بلاکچین‌های غیر EVM مثل Bitcoin یا Solana
o ابزارهای امنیتی شخصی‌سازی‌شده
o نمایش داده‌های تحلیلی یا قیمت‌های بازار درون کیف پول
• با Snaps، متامسک از یک کیف پول ساده به یک پلتفرم توسعه‌پذیر تبدیل خواهد شد.
۳. گسترش پشتیبانی از بلاکچین‌ها
• در حال حاضر MetaMask به‌صورت پیش‌فرض فقط از Ethereum پشتیبانی می‌کند، اما با اضافه کردن دستی می‌توان ده‌ها شبکه دیگر را نیز به آن متصل کرد.
• برنامه آینده این است که:
o برخی بلاکچین‌های پرکاربرد مثل Polygon یا BNB Chain به‌صورت پیش‌فرض در اپلیکیشن اضافه شوند.
o از طریق Snaps و همکاری با توسعه‌دهندگان، امکان اتصال به بلاکچین‌های غیر EVM مثل Solana و Cosmos هم فراهم شود.
• این روند، متامسک را به یک درگاه جامع برای دسترسی به چندین اکوسیستم بلاکچینی تبدیل می‌کند.
جمع‌بندی و توصیه‌ها
چرا MetaMask یکی از بهترین گزینه‌هاست؟
• سادگی: نصب و استفاده بسیار راحت است.
• محبوبیت و اکوسیستم: تقریباً تمام DAppها از آن پشتیبانی می‌کنند.
• انعطاف‌پذیری: امکان افزودن شبکه‌های متعدد و اتصال به کیف پول سخت‌افزاری.
• آینده‌نگری: با Snaps و توسعه‌های آینده، متامسک فراتر از یک کیف پول خواهد شد و به یک هاب وب۳ تبدیل می‌شود.
مناسب برای چه نوع کاربرانی است؟
• کاربران تازه‌کار: به دلیل رابط کاربری ساده و آموزش‌های فراوان، بهترین نقطه شروع برای ورود به دنیای وب۳ است.
• کاربران حرفه‌ای DeFi: به‌خاطر اتصال مستقیم به DEXها، پلتفرم‌های وام‌دهی و NFT، انتخاب محبوب تریدرها و فعالان حرفه‌ای است.
• توسعه‌دهندگان بلاکچین: چون متن‌باز است و به‌راحتی می‌توان آن را با پروژه‌های جدید یکپارچه کرد.
• سرمایه‌گذاران بلندمدت: در ترکیب با کیف پول سخت‌افزاری، متامسک یک ابزار قدرتمند برای مدیریت سرمایه‌های بزرگ محسوب می‌شود.
MetaMask از یک کیف پول ساده اتریوم به یک درگاه جامع برای دنیای وب۳ تبدیل شده است. با وجود محدودیت‌ها و ریسک‌های امنیتی ذاتی در کیف پول‌های نرم‌افزاری، به لطف متن‌باز بودن، پشتیبانی گسترده، نقشه راه آینده‌نگر و قابلیت‌های جدیدی مثل Snaps، متامسک همچنان یکی از بهترین انتخاب‌ها برای هر کاربری است که می‌خواهد وارد دنیای بلاکچین و قراردادهای هوشمند شود.
نصب، راه‌اندازی و آشنایی با رابط کاربری MetaMask
۱. دانلود و نصب MetaMask
MetaMask هم به‌صورت افزونه مرورگر و هم به‌صورت اپلیکیشن موبایل در دسترس است. برای نصب باید همیشه به منابع رسمی مراجعه کرد تا گرفتار نسخه‌های جعلی و بدافزارها نشوید.
• افزونه مرورگر:
o وارد وب‌سایت رسمی متامسک شوید (https://metamask.io).
o گزینه Download را انتخاب کنید.
o مرورگر خود (Chrome، Firefox، Brave یا Edge) را انتخاب کرده و افزونه را نصب کنید.
• اپلیکیشن موبایل:
o از طریق Google Play یا App Store (یا لینک مستقیم در سایت رسمی متامسک) برنامه را نصب کنید.
o همیشه قبل از نصب، به نام ناشر دقت کنید؛ ناشر رسمی باید Consensys باشد.
نکته امنیتی: هرگز افزونه یا اپلیکیشن متامسک را از سایت‌ها یا فروشگاه‌های ناشناس دانلود نکنید؛ چون یکی از رایج‌ترین روش‌های هک کاربران، نسخه‌های تقلبی متامسک است.
۲. ساخت کیف پول جدید
بعد از نصب، متامسک از شما می‌خواهد یک کیف پول بسازید یا یک کیف پول موجود را بازیابی کنید.
• ساخت کیف پول جدید:
1. انتخاب گزینه Create a Wallet
2. تعیین یک رمز عبور قوی برای ورود به کیف پول
3. دریافت و یادداشت عبارت بازیابی (Seed Phrase) که معمولاً شامل ۱۲ یا ۲۴ کلمه است.
4. تأیید مجدد عبارت بازیابی برای اطمینان از ذخیره صحیح آن.
• نکته مهم: عبارت بازیابی در واقع کلید اصلی دسترسی به دارایی‌های شماست. اگر آن را گم کنید یا کسی به آن دسترسی پیدا کند، امکان بازیابی یا جلوگیری از دسترسی وجود ندارد.
• بازیابی کیف پول موجود: اگر از قبل کیف پول متامسک یا هر کیف پول سازگار با استاندارد BIP39 دارید، می‌توانید با وارد کردن عبارت بازیابی، دسترسی خود را برگردانید.
۳. ورود به داشبورد اصلی
بعد از راه‌اندازی، شما وارد محیط اصلی متامسک می‌شوید. رابط کاربری آن ساده اما پر از امکانات است:
• Balance (موجودی): در بالای صفحه موجودی حساب اصلی (Ethereum یا شبکه انتخاب‌شده) نمایش داده می‌شود.
• Send / Receive / Swap: سه گزینه اصلی برای مدیریت دارایی‌ها:
Send: ارسال رمزارز به آدرس دیگر
Receive: دریافت رمزارز با کپی یا اسکن QR کد آدرس
Swap: تبادل توکن‌ها داخل کیف پول
• Assets (دارایی‌ها): لیست تمام رمزارزها و توکن‌هایی که اضافه کرده‌اید.
• Activity (تاریخچه تراکنش‌ها): نمایش تمام تراکنش‌های اخیر شما.
۴. مدیریت حساب‌ها (Accounts)
• متامسک به شما امکان می‌دهد چندین حساب (Address) داشته باشید.
• هر حساب یک کلید خصوصی و آدرس منحصربه‌فرد دارد.
• می‌توانید برای اهداف مختلف (مثل نگهداری، ترید، یا توسعه) حساب‌های جداگانه بسازید.
• امکان وارد کردن حساب‌های خارجی با کلید خصوصی یا فایل Keystore هم وجود دارد.
۵. تنظیمات و شخصی‌سازی
بخش Settings در متامسک امکانات زیادی دارد:
• Networks: افزودن یا مدیریت شبکه‌ها (Ethereum Mainnet، Binance Smart Chain، Polygon و …).
• Security & Privacy: تغییر رمز عبور، مشاهده کلید خصوصی، یا خروجی گرفتن از Seed Phrase.
• Advanced: تنظیمات تخصصی مثل Gas Fee، اتصال به RPC سفارشی یا حالت Developer.
• Contacts: ذخیره آدرس‌های پرکاربرد برای سهولت در تراکنش‌ها.
• Connected Sites: مدیریت لیست وب‌سایت‌ها و DAppهایی که به کیف پول شما متصل شده‌اند.
۶. تجربه کاربری نسخه موبایل
اپلیکیشن موبایل متامسک علاوه بر قابلیت‌های نسخه مرورگر، امکانات اضافی دارد:
• مرورگر داخلی (In-app Browser): کاربران می‌توانند بدون نیاز به خروج از برنامه، مستقیم وارد سایت DAppها شوند.
• QR Scanner: برای اتصال سریع به DAppها یا دریافت آدرس.
• Biometric Login: امکان ورود با اثر انگشت یا Face ID برای افزایش امنیت.
۷. نکات امنیتی در زمان راه‌اندازی
• عبارت بازیابی را فقط روی کاغذ یا به‌صورت آفلاین ذخیره کنید؛ هرگز در موبایل یا ایمیل نگه ندارید.
• برای هر بار استفاده طولانی، بهتر است از یک کیف پول سخت‌افزاری در کنار متامسک استفاده کنید.
• در صورت استفاده از مرورگر عمومی یا لپ‌تاپ مشترک، حتماً Log out یا Lock کنید.
در این مرحله، کاربر تازه‌وارد هم کیف پول خود را ساخته، هم با محیط آن آشنا شده و هم می‌داند چطور دارایی‌ها و حساب‌هایش را مدیریت کند.
شبکه‌ها، دارایی‌ها، اتصال به DAppها، اتصال سخت‌افزاری، و بکاپ/بازیابی در MetaMask
۱) افزودن و مدیریت شبکه‌ها (Networks)
چرا مهم است؟
MetaMask به‌صورت پیش‌فرض روی Ethereum Mainnet است؛ اما می‌توانید هر شبکه سازگار با EVM مثل BSC، Polygon، Avalanche، Arbitrum، Optimism و… را اضافه کنید. اضافه‌کردن شبکه یعنی تعریف یک RPC، Chain ID، نماد ارز بومی و Block Explorer.
مسیر و مراحل (مرورگر و موبایل مشابه):
1. Settings → Networks → Add network
2. واردکردن فیلدها:
Network name (مثلاً “Polygon”)
RPC URL (نشانی نود)
Chain ID (عددی یکتا برای هر زنجیره)
Currency symbol (مثل ETH، MATIC، BNB)
Block explorer URL (اختیاری اما مفید)
3. Save و سپس از منوی بالای شبکه‌ها، شبکه جدید را انتخاب کنید.
نکات حرفه‌ای و امنیتی
• منبع معتبر: مشخصات شبکه را فقط از مستندات رسمی همان شبکه بردارید. RPCهای ناشناس = ریسک رصد/دست‌کاری.
• کارمزد/توکن بومی: برای تراکنش در هر شبکه، باید ارز بومی همان شبکه را داشته باشید (مثلاً BNB روی BSC).
• تست‌نت‌ها: برای آزمایش، از تست‌نت‌های فعال (مثل Sepolia برای اتریوم) استفاده کنید. توکن‌های تست‌نت ارزشی ندارند.
• سوئیچ خودکار: بسیاری از DAppها، هنگام اتصال، پیشنهاد Add/Switch Network می‌دهند؛ جزئیات را چک کنید و کورکورانه تأیید نکنید.
۲) مدیریت دارایی‌ها و توکن‌ها (ERC-20 / ERC-721 / ERC-1155)
افزودن توکن (خودکار/دستی)
• خودکار: در بعضی شبکه‌ها متامسک توکن‌های رایج را تشخیص می‌دهد و پیشنهاد Add می‌دهد.
• دستی: در تب Assets → Import tokens:
Token contract address را وارد کنید؛ فیلدهای Symbol و Decimals معمولاً خودکار پر می‌شود.
تأیید و افزودن.
از کجا آدرس قرارداد را برداریم؟
• فقط از اکسپلورر رسمی شبکه (مثل Etherscan/Polygonscan…) یا مستندات/وب‌سایت رسمی پروژه.
• حواست باشد: توکن‌های جعلی با نام/نماد مشابه زیادند؛ همیشه Contract Address را راستی‌آزمایی کن.
مدیریت نمایش و مرتب‌سازی
• توکن‌ها را پنهان/نمایش کن، ترتیب بده، یا آدرس‌های پرتکرار را در Contacts ذخیره کن.
• برای NFTها (ERC-721/1155)، در تب NFT (نسخه موبایل) یا از نمایشگرهای شخص‌ثالث استفاده می‌شود؛ مهم این است که شبکه درست را انتخاب کرده باشی.
نکته مهم درباره Approvals (مجوز خرج‌کرد)
• وقتی با یک DApp کار می‌کنی، معمولاً یک تراکنش Approve لازم است تا قرارداد بتواند توکن تو را خرج کند.
• سقف مجوز (Allowance) را تا حد لازم تنظیم کن (در صورت امکان exact amount نه Unlimited).
• هر از گاهی مجوزهای قدیمی را از طریق بخش Connected Sites یا سرویس‌های مدیریت مجوز (مثل ابزارهای revoke) بررسی و Revoke کن.
۳) اتصال به اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز (DApps)
روند اتصال
1. وارد سایت DApp شو.
2. روی Connect Wallet کلیک و MetaMask را انتخاب کن.
3. در پنجره متامسک، حساب/شبکه را تأیید کن. (در صورت نیاز شبکه را سوییچ می‌کند.)
تفاوت “Sign” با “Send”
• Sign Message / SIWE (EIP-4361): امضای یک پیام برای ورود/تأیید هویت؛ کارمزدی ندارد و روی زنجیره ثبت نمی‌شود. متن پیام را کامل بخوان!
• Send / Confirm Transaction: ارسال تراکنش روی زنجیره؛ کارمزد دارد و غیرقابل برگشت است. جزئیات (مقدار، مقصد، داده، گس فی) را دقیق چک کن.
کار با کارمزدها (EIP-1559)
• فیلدهای Max Fee و Priority Fee (Tip) را متناسب با شلوغی شبکه تنظیم کن.
• اگر تراکنش گیر کرد:
Speed Up با کارمزد بالاتر (همان nonce)
Cancel (تراکنش ۰ به خودت با همان nonce و گس بالاتر)
• Advanced: می‌توانی Custom Nonce فعال کنی (Settings → Advanced) برای مدیریت صف تراکنش‌ها.
مدیریت اتصالات
• در Settings → Connected Sites دسترسی سایت‌ها را ببین، محدود کن یا قطع کن.
• همیشه URL و دامنه را مو به مو بررسی کن (فیشینگ زیاد است: یک حرف جابجا = دارایی از دست رفته).
۴) اتصال MetaMask به کیف پول‌های سخت‌افزاری (Ledger / Trezor)
چرا؟
با اتصال سخت‌افزاری، کلید خصوصی روی دستگاه امن می‌ماند و امضاها روی همان دستگاه انجام می‌شود؛ متامسک فقط رابط است. این بهترین ترکیبِ راحتی + امنیت است.
مراحل کلی (دسکتاپ)
1. به‌روزرسانی Firmware و اپ‌های لازم روی سخت‌افزار (مثلاً اپ Ethereum).
2. مرورگر را باز کن و در متامسک Connect Hardware Wallet را انتخاب کن.
3. Ledger یا Trezor را برگزین و راهنمای اتصال (USB/WebHID/WebUSB/Bridge) را طی کن.
4. مسیر اشتقاق (derivation path) و حساب(ها) را انتخاب و Import کن.
5. از این پس، هنگام ارسال تراکنش از آن حساب، امضا را روی دستگاه تأیید می‌کنی.
نکات مهم
• Seed Phrase سخت‌افزار را هرگز در متامسک وارد نکن. متامسک فقط کلید عمومی توسعه‌یافته را نگه می‌دارد.
• اتصال موبایل به سخت‌افزار محدودتر و وابسته به مدل/سیستم‌عامل است؛ تجربه پایدارتر معمولاً روی دسکتاپ است.
• اگر چند حساب سخت‌افزاری ایمپورت کردی، یادداشت کن کدام آدرس متعلق به کدام دستگاه/مسیر است.
۵) بکاپ، بازیابی و تفاوت‌های “Restore” و “Import”
واژگان کلیدی
• Secret Recovery Phrase (SRP / Seed Phrase): ۱۲ یا ۲۴ کلمه که کل کیف پول را بازیابی می‌کند.
• Private Key: کلید خصوصی یک حساب خاص.
• Password متامسک: فقط قفل محلی برنامه را باز می‌کند؛ جایگزین Seed نیست.
بکاپ صحیح
• SRP را روی کاغذ/فلز و کاملاً آفلاین ذخیره کن؛ عکس/ایمیل/کلاد = ریسک بالا.
• از چند نسخه در مکان‌های امن جداگانه نگهداری کن.
• اگر حسابی را جداگانه با Private Key وارد (Import) کرده‌ای، از همان Private Key هم بکاپ جداگانه داشته باش (SRP متامسک، آن حسابِ ایمپورت‌شده را بازیابی نمی‌کند مگر آن حساب از همان SRP منشأ گرفته باشد).
بازیابی (Restore) روی دستگاه جدید
1. نصب متامسک → Import using Secret Recovery Phrase
2. واردکردن ۱۲/۲۴ کلمه به ترتیب درست + تعیین رمز محلی جدید
3. شبکه‌ها و توکن‌ها را در صورت نیاز دوباره اضافه/اسکن کن (توکن‌ها روی زنجیره هستند؛ فقط نمایششان را تنظیم می‌کنی).
Import vs. Restore
• Restore با SRP: همه حساب‌هایی که از همان SRP مشتق شده‌اند برمی‌گردند.
• Import Account: افزودن یک حساب خارجی با Private Key یا JSON Keystore؛ این حساب‌ها جزو SRP فعلی نیستند و باید جداگانه بکاپ شوند.
Reset Account چه می‌کند؟
• Settings → Advanced → Reset Account فقط تاریخچه تراکنش محلی/nonce را پاک می‌کند؛ دارایی روی زنجیره تغییری نمی‌کند. این گزینه برای رفع گیرکردن تاریخچه مفید است، نه برای «برگرداندن پول».
