صرافی یونی سوآپ (Uniswap V2)
داستان پیداش یونی سوآپ به فوریه سال 2018 باز می گردد. زمانی که آقای هیدن آدامز (Hyden Adams) طرح صرافی غیرمتمرکز را ساخته و پرداخته کرد و به بنیاد اتریوم ارائه داد. با همه مخالفت های بخش فنی بنیاد اتریوم، پیگیری های مداوم آقای آدامز درکنار قدرت متقاعدسازی و توانایی بی نظیری که در معرفی طرحی که فقط به صورت چند صفحه کاغذ ساده نوشته شده بود، منجر به کسب حمایت 100 هزار دلاری بنیاد اتریوم شد.
این میزان اعتبار خیلی زیاد نبود، اما آقای آدامز فقط با ده نفر که غالبا برنامه نویس بودند شروع به کار کرد، پروژه ای که در زمان راه اندازی امید چندانی به آن نبود، توانست در مدت دو سال سرمایه و توجه بسیاری را به خود جلب کند و تیم توسعه دهنده موفق به کسب یک میلیون دلار سرمایه شود و نسخه دوم یونی سوآپ را در می سال 2020 منتشر کنند. این آغازی بر داستان مردی بلند پرواز و پروژه اسب تک شاخ خیالی دنیای ارزهای دیجیتال است که توانست به یکی از تاثیرگذارترین صرافی های غیرمتمرکز در این حوزه تبدیل شود.
موسس صرافی یونی سوآپ (هایدن آدامز)
هایدن آدامز در حال حاضر یکی از افراد تاثیرگذار دنیای ارزهای دیجیتال به شمار می آید و می توان او را ویتالیک بوترین دنیای یونی سوآپ دانست، زیرا همانطور که اتریوم به واسطه ویتالیک بوترین شناخته می شود، یونی سوآپ هم از اعتبار نام آدامز بهره می برد و نام اوست که به کاربران و سرمایه گذاران اطمینان خاطر می دهد. هایدن آدامز از مهندسین شرکت زیمنس (Siemens) واز فارغ التحصیلان دانشگاه استونی بروک (Stony Brook University) در 2016 بود.
آدامز پس سال ها فعالیت در شرکت زیمنس از این شرکت اخراج شده و شخصا اعتقاد دارد این اتفاق از بهترین پیشامدهای زندگی کاری او به شمار می آید.
آدامز بعد از این ماجرا با تحقیق بسیار به این نتیجه رسید که شبکه اتریوم احتیاج به پیشرفت و تقویت دارد و این هدف تنها با استفاده از زبان سالیدیتی میسر می شود. اینجا بود که آدامز تصمیم گرفت تا کدنویسی با سالیدیتی را بیاموزد و در مدتی کوتاه موفق به یادگیری و بکارگیری این زبان شد. این اولین قدم برای حضور او در دنیای ارزهای رمزنگاری شده بود.
هایدن آدامز در زندگی شخصی و کاری اش تصمیمات مهم و تاثیرگذاری گرفته است، اما همیشه موفقیتش را در گرو دو تصمیم مهم خود می داند، یکی طرح اتریوم در سال 2017، یعنی سال شروع تغییرات مهم زندگی اش، و دیگری یادگیری زبان های جاوا اسکریپت (JavaScript) و سالیدیتی (Solidity) زمانی که حتی در خانه پدری زندگی می کرد، تابستانی که برای او در تنهایی گذشت اما در آینده شغلی اش انقلابی به پا کرد.
در واقع بسیاری از افراد تاثیرگذار و مشهور حال حاضر دنیای ارز دیجیتال سرگذشتی مشابه زندگی هایدن آدامز داشته اند. هایدن فردی که چندین ماه بیکار بود و حتی مجبور به زندگی با خانواده اش بود، بعد از مدتی توانست به فردی با دیدگاهی متفاوت در این زمینه تبدیل شود و ارزش چنین سرمایه گذاری را داشته باشد و پس گذشت سه سال صرافی یونی سوآپ به اعتبار او شناخته شود و هر سه ورژن این صرافی جایگاه قابل توجهی را از آن خود کنند.
سرمایه گذاران:
Andreessen Horowitz، Paradigm Venture Capital، Union Square Ventures LLC و ParaFi تعدادی از سرمایه گذاران ریسک پذیری بودند که تصمیم گرفتند به آدامز هیدن اعتماد کرده و روی پروژه به ظاهر آینده دارش سرمایه گذاری کنند، که اشتباه هم نکردند و خیلی زود نتیجه سرمایه گذاری خود را دیدند و یونی سوآپ به یکی از موفق ترین صرافی های آن زمان تبدیل شد. یونی سوآپ به سرعت رشد کرد و از سایر رقبا پیشی گرفت. به طوری که حجم معاملات روزانه به طور متوسط به حجم 220 میلیون دلار هم رسید که مبلغ قابل توجهی بود. دلیل علاقه و توجه کاربران را می توان غیرمتمرکز بودن این صرافی دانست یعنی عملکردش به گونه ای است که این امکان را به کاربران می دهد تا تبادل توکن‌ها را بدون نیاز به سفارش گذاری در لیست سفارش‌ها انجام دهند، ویژگی که بسیار جذاب و ایمن به نظر می رسد.
یونی سوآپ خیلی زود توانست به جایگاه خوبی در دنیای ارزهای دیجیتال برسد و همین امر سبب شد تا هرچه سریعتر به فکر منتشر کردن ورژن های جدید کند.
بعد از این بود که نسخه دو، در می سال 2020 در دسترس کاربران قرار گرفت.
نگاهی به ورژن های قدیمی:
اگر بخواهیم نگاهی اجمالی به نسخه های قدیمی صرافی یونی سوآپ داشته باشیم باید به روزهای ابتدایی شروع این پروژه برگردیم. زمانی که روزهای اول فعالیت دیفای بود و اتردلتا (EtherDelta) اولین و تنها صرافی غیرمتمرکز شبکه اتریوم بود. با وجود یکتایی و بی رقیب بودن نیز نتوانست طبق برنامه ریزی پیش برود و کاربران را جذب کند. می توان دلایل مختلفی برای ایجاد چنین مشکلی در نظر گرفت؛ برای مثال ضعف معرفی این پروژه در حالی که کاربران و مخاطبان با چنین فضایی ناآشنا بودند و هنوز دانش و آگاهی کافی برای حضور در چنین پلتفرمی را هم نداشتند.
ریسک حضور در این تکنولوژی تازه ارائه شده از یک طرف و معرفی غیرحرفه ای از طرف دیگر و همچنین نقدینگی ناکافی، حتی عدم توانایی برای پشتیبانی سوآپ توکن های لیست شده، به عنوان دلایل اصلی و مهمی است که سبب شد تا این صرافی خیلی زود افت کند و در جذب کاربران ضعیف ظاهر شود.
همین امر سبب شد تا طرح نسخه اول صرافی یونی سوآپ بر بستر اتریوم ارائه شود. این صرافی قابلیت های اصلاحی داشت. استخرهای نقدینگی و قابلیت AMM از برجسته ترین ویژگی های این صرافی غیرمتمرکز به شمار می رفت. اما این پروتکل برای مدت کوتاهی پاسخگوی نیاز معامله گران بود چرا که با مشکلاتی مثل اخبار ناموثق و فیک روبرو شدند و فقط انتخاب توکن های محدودی را برای سوآپ کردن داشتند.
ورژن دو دارای اصلاحات دیگری نیز بود، در این نسخه رپد اتر (Wrapped Ether) معرفی شد و همین امر سبب شد تا از ترید جامع تری توسط این صرافی پشتیبانی شود. این ورژن بسیار موفق بود اما نتوانست در بازار به سهم مورد نظر دست پیدا کند و با افت شدیدی روبرو شد و در رتبه سه MDEX قرار گرفت.
نحوه سوآپ کردن:
سوآپ کردن در صرافی غیرمتمرکز برخلاف صرافی های متمرکز به این صورت است که دو طرف معامله به شکل مستقیم توکن هایشان را با هم مبادله می کنند و دیگر لازم نیست معامله گران در لیست سفارش قرار بگیرند.
ارز دیجیتال و توکن این دکس، توکن UNI است که مورد توجه سرمایه‌گذاران قرار گرفت. تحریم‌های بایننس باعث شد این توکن بیشتر مورد توجه فعالان حوزه کریپتو قرار گرفته گیرد.
لازم به ذکر است که صرافی غیرمتمرکز یونی سوآپ دارای سه ورژن مختلف می باشد. بعد از موفقیت نسخه اول، آدامز مدیر صرافی غیر متمرکز یونی سوآپ توانست با سرمایه ای قابل توجهی که کسب کرده بود، تیم فنی و اختصاصا تیم برنامه نویسی مجموعه را گسترش دهد. اما هسته اصلی مجموعه مثل سابق باقی ماند. نسخه دوم و موفقیت های مالی گسترده آن باعث شد تا مجموعه یونی سوآپ بتواند به حجم قابل توجهی از سرمایه و اعتبار دست پیدا کند اما مشکلی که برای اکثر مجموعه هایی که رشد سریعی دارند گریبان گیر یونی سوآپ شد، سرعت رشد بیش از حد کمپانی از نظر تعداد پرسنل و حجم کاری در کنار درآمد بالا باعث شد تا مشکلات در درون کمپانی به وجود بیاید.
یکی از نکات بارز آدامز مدیریت این اتفاق و اصلاح مسیر حرکتی کمپانی بود. هایدن آدامز به بررسی عملکرد سایر کمپانی های موفق فعال در حوزه کریپتو پرداخت. وی با الگوگیری از مدیریت موفق ویتالیک بوترین مدیر عامل اتریوم که همیشه نسبت به حفظ هسته مرکزی مجموعه اش معروف بوده و تمام وقت در راس تیم فنی حضور پررنگ و تاثیرگذار داشته و از بزرگ شدن بی تناسب تعداد اعضا و تیم جلوگیری کرده است، تصمیمات مهمی را در شکل مدیریتی و روش فعالیتی مجموعه یونی سوآپ ایجاد کرد که حاصل این تصمیمات نسخه سوم از صرافی غیرمتمرکز یونی سوآپ شد. به گفته بسیاری از کارشناسان نسخه سوم این صرافی را می توان به عنوان بهترین و کاربردی ترین صرافی غیرمتمرکز شبکه اتریوم نام برد.
نقدینگی متمرکز چیست؟
نقدینگی متمرکز به فعالان حوزه نقدینگی امکان تعیین بازه قیمتی را می دهد. با این قابلیت دارایی ها با توجه به بازه قیمت ارائه شده به هم مرتبط می شوند. این درحالیست که در ورژن دو که اتفاقا ورژن بسیار خوب و پیشرفته ای هم است، چنین قابلیتی وجود نداشت و نقدینگی به طور مساوی تقسیم می شد و مقدار زیادی از آن بی استفاده باقی می‌ماند.
اما این ورژن همچنان از محاسنی برخوردار است، به عنوان مثال شما می توانید در هر استخر با توجه به نرخ همان استخر با اتروم و توکن های ERC20 به راحتی سوآپ کنید به علاوه تمام کاربران از طریق نقدینگی در استخرها می توانند برای خود درآمد ایجاد کنند، که این درآمد از توکن های داخل استخر خواهد بود.
نکته مثبت دیگر کارمزد پایینی است که همچنان در این ورژن پایدار بوده و توانسته است به برجسته ترین نکته مثبت این صرافی مبدل شود. نرخ کارمزد در ورژن دو صرافی یونی سوآپ چیزی حدود 0.03 برای هر معامله است. این رقم را بسیار ناچیز است اما این صرافی بخاطر داشتن قابلیت نقدینگی نیاز به تامین هزینه دارد پس در کل سود بالاتری در مقایسه با صرافی های مشابه دارد.
از دیگر نکات حائز اهمیت این صرافی دسترسی به توکن های جدید است، در حالی که در سایر صرافی ها باید در انتظار لیست شدن توکن های جدید بمانیم، بسیاری از توکن ها به طور مستقیم از این صرافی معرفی و پشتیبانی می شوند.
برخی از معایب یونی سوآپ که باعث شد این صرافی چندین بار آپدیت شود
اول از همه مشکل عدم انجام تراکنش ها وجود دارد که به خاطر پایین بودن کارمزد گس احتمال دارد زودتر از زمان گفته شده اتفاق بیفتد. همین امر سبب می شد تا کاربران احساس ناامنی کنند و سایر صرافی ها را به این صرافی ترجیح دهند. این مشکل باگی است که تا ورژن سه هم نتوانست اصلاح پیدا کند و کاربرانی را که دلیل جدا شدنشان این امر بود، در نهایت به یونی سوآپ برگرداند.
از دیگر معایب می توان به کافی نبودن نقدینگی در استخر اشاره کرد، مشکلی که ممکن است کاربران با آن روبرو شوند. اما محاسن صرافی غیرمتمرکز یونی سوآپ بر این باگ غلبه کرد. شاید برخی این موضوع را دلیل کافی برای ترک یونی سوآپ بدانند، اما هنوز ایرادات زیادی وجود دارد، هر چند معتقدیم همچنان محاسن بر معایب چیره هستند.
معرفی و لیست کردن مستقیم و بی واسطه توکن ها از طرفی حسن محسوب می شود، اما احتمال تقلب و کلاهبرداری هم برای سودجویان بوجود می آورد. چرا که باعث می شود هرکسی بتواند توکنی را لیست کرده و از همین طریق زمینه سودجویی برای برخی فراهم می شود.
آخرین ایرادی که به این صرافی وارد است، مستقل نبودن آن است، به طوری که یونی سوآپ برای کنترل کردن و در دست داشتن قیمت توکن بر بستر ترید آربیتراژ است و این سبب می شود تا این پلتفرم به سایر صرافی ها نیازمند باشد. یعنی این صرافی نتوانسته حتی بعد از ورژن سه هم به طور کامل به استقلال برسد و برای ارائه قیمت ها احتیاج به اطلاعات سایر صرافی ها دارد که می توان از این مورد به عنوان یک ضعف بزرگ یاد کرده که می تواند برای برخی کاربران ناخوشایند به نظر برسد.
نحوه ثبت نام در این صرافی برای کاربران ایرانی
صرافی غیر تمرکز یونی سوآپ برای تمامی مردم دنیا قابل استفاده است و در ایران تنها با تغییر آدرس آی پی می توان از صرافی غیرمتمرکز یونی سوآپ به صورت رایگان استفاده کرد.
از نکات مثبت استفاده از این صرافی می توان به عدم احتیاج به ثبت نام و احراز هویت اشاره کرد. احراز هویت برای امنیت بسیار مهم و لازم است اما متاسفانه این قابلیت برای ایرانیان در صرافی بایننس وجود ندارد و ما می توانیم با در نظر گرفتن این موضوع از دکس ها به عنوان جایگزین، به صورت رایگان و بدون نیاز به احراز هویت استفاده کنیم.
نکات قابل اهمیت در رابطه با کار کردن با صرافی یونی سوآپ
از آنجایی که این صرافی نسبت به سایر صرافی ها متفاوت است، نکاتی را باید برای کار کردن با سیستم یونی سوآپ دانست. برای استفاده از صرافی یونی سوآپ باید کیف پول داشته باشیم و کیف پول خود را به این صرافی متصل کنیم. صرافی یونی سوآپ از کیف پول هایی مثل متامسک، کوین بیس، فوتماتیک و پورتیس و ... تا به این لحظه پشتیبانی می کند.
برای متصل کردن کیف پول به صرافی ابتدا باید از طریق آدرس Uniswap.org وارد سایت این صرافی شویم. سپس بر روی گزینه Connect Wallet که در سمت راست بالای صفحه قرار دارد کلیک می کنیم، حالا شما می توانید کیف پول مورد نظر برای اتصال را انتخاب کنید. بعد از انتخاب کیف پول و کلیک کردن Next کیف پول و صرافی متصل خواهند شد.
حالا برای عملیاتی مثل سوآپ کردن باید مراحل زیر را طی کنید که بسیار ساده خواهد بود. ابتدا باید توکن مورد نظر را انتخاب کنید سپس مقدار را وارد کنید. پس از آن گزینه Swap و بعد از آن Confirm را کلیک می کنیم و عملیات سوآپ به همین ترتیب انجام خواهد شد.
حال اگر بخواهیم نقدینگی را از نسخه دو به نسخه سه انتقال دهیم باید این ترتیب عمل کنیم، ابتدا باید Pool و سپس More را انتخاب کنیم و بعد از آن روی Migrate کلیک کنیم.
نقدینگی در هر استخری که مورد انتخاب ما بوده باشد نمایش داده می شود و بعد باید گزینه Manage را انتخاب کنیم تا تمام نقدینگی از ورژن دو به ورژن سه، در صورت نیاز، انتقال داده شود.
سپس میزان کارمزد مورد نظر خود و بعد از آن مقدار را انتخاب خواهیم کرد.
به عنوان مرحله آخر باید روی گزینه Allow و سپس Migrate کلیک کنیم تا مراحل و پروسه نهایی شود.
اصطلاحات کاربردی صرافی یونی سوآپ
زمان استفاده از یونی سوآپ به عنوان صرافی غیرمتمرکز باید با یک سری اصطلاح کاربردی آشنا باشیم، در ادامه با تعدادی از این اصطلاحات آشنا خواهیم شد.
اولین اصطلاح مهم و کاربردی price impact می باشد که وقتی ارز مورد نظر را انتخاب کردید نمایش داده خواهد شد. این فاکتور به شما گزارش سود شما از خرید ارز را با نمایش تفاوت قیمت شما و قیمت بازار را میدهد، بهتر است در صورت مثبت بودن به انجام تراکنش ادامه دهید در غیر این صورت ادامه دادن توصیه نمی شود.
اصطلاح بعدی که با آن رو به رو خواهید شد Provider Fee به معنی مقدار کارمزد هر تراکنش می باشد. در واقع این مقدار کارمزدی است که باید به تامین کنندگان نقدینگی طی انجام عملیات پرداخت کنید.
و در نهایت اصطلاح Transaction Deadline می باشد که در واقع به زمان انجام عملیات مربوط می باشد که شما می توانید انتخاب کنید تا چه زمان عملیات اجازه انجام شدن دارد و اگر بیش از تایم مورد نظر شما طول بکشد لغو شود.
جمع بندی
ورژن دو و سه شاهکار هایدن آدامز و تیمش است و نمی توان منکر خوبی های نسخه دو و سه شد. در واقع تیم برنامه نویس آدامز هم به این موضوع واقف بودند. اما وقتی این نسخه پیاده سازی شد باز هم نتوانست به مدل پیش نویس و کاغذی برسد. اما این نسخه این امکان را افراهم می کند تا از دارایی ها سود بیشتری ببریم، امکان مدیریت سود و زیان را به شما به عنوان کاربر به همراه خواهد داشت. همچنین با تکنولوژی به کار رفته در این ورژن و ورژن سه تراکم شبکه اتریوم خیلی کاهش پیدا می کند.
همه این ویژگی ها، که صادقانه بر نکات منفی چیره هستند، اگر بتوانند کاربران گذشته و از دسته رفته ورژن یک را به صرافی مجدد برگرداند کمک بزرگی به صرافی غیرمتمرکز یونی سوآپ خواهد کرد، که در نهایت سبب می شود جایگاه اصلی خود را پس بگیرد و بازگشت به صدر جدول دنیای دیفای داشته باشد. باید دید در آیند ورژن دو و سه صرافی غیرمتمرکز یونی سوآپ می تواند عنوان و جایگاه ورژن های سابق آنها را پس بگیرد یا نه؟
تیم ایران سیف پل
